Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје Факултет за музичка уметност - Скопје

д-р Соња Здравкова Џепароска

Редовен професор

д-р Соња Здравкова Џепароска

Историја на танцова уметност, Методика на класичен балет, Карактерни игри, Теорија на изведбата,

email: z.djeparoska@gmail.com

Образование

 -         1988-1993 - студии на ГИТИС (Државен Институт за Театарска Уметнoст) - отсек балетска педагогија со кореографија, доделено звање „Магистар по убави уметности“

 -         1999-2003 магистерски студии на отсекот по театрологија, ФДУ, магистерска тема „Драматургија на класично балетско творештво“,  научна степен „Мaгистер по театролошки науки“

 -         2008-2010 докторски студии на ФДУ, тема „Аспекти на перформативната кинестетика“ - научен степен „Доктор по театролошки науки“

 

Професионални ангажмани:

-  1992 -2010 редовно вработена во МБУЦ „Илија Николовски -Луј“

-  1997-2000 надворешен соработник на експерименталната едукативна програма Пекснас

-  1998 - надворешен соработник на културните рубрики на „Пулс“, „Културен живот“,„ Дневник“, „Нова Македонија“, „Блесок“; „Музика“, „Образование“ (Бугарија); „Орхестра“ (Србија) и др.

- 2010 доцент по група предмети на катедрата за балетска педагогија при ФМУ, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, Скопје

- 2015 вонреден професор по група предмети на катедрата за балетска педагогија при ФМУ, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, Скопје

- 2020 редовен професор по група предемти на катедрата за балетска педагогија при ФМУ, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, Скопје

- 2015-2019 раководител на докторските студи на ФМУ

- 2020 член на тематскиот уредувачки одбор на Arts, мегународно списание за уметности, Швајцарија

 

Автор на книгите

  • Карактерни игри . 1998. Скопје : Магнат;
  • Дискурси на танцовата уметност на ХХ век. 2001. Скопје:Југореклам
  • Балетска драматургија. 2003.Скопје:ФДУ
  • Историја и теорија на балетската уметност. 2006. Скопје: МИ-АН
  • Аспекти на перформативната кинестетика. 2011. Скопје:Југореклам
  • Од Тешкото до македонскиот постмодерен танц,2019, Скопје: Соња Здравкова-Џепароска

 

Коавторство:

  • Автор на балетскиот дел од CD-romot . Театарот на македонска почва.2002 Скопје : ФДУ
  • Автор на балетскиот дел на Мијановата општа и македонска енциклопедија. 2006. Скопје :МИ-АН
  • Дел од истражувачкиот тим на книгата Театарот на почвата на Македонија ХХ век .2007. Скопје: МАНУ
  • Автор на балетскиот дел на енциклопедијата Музика, опера, балет. 2009. Скопје: МИ-АН

 

Учество во научно-истражувачки проекти:

  •  „Театарот на македонска почва“, ФДУ, Скопје, 2002-2003
  • „Македонскиот театар во контекст на балканската театарска сфера“, Театролошки институт, ФДУ, Скопје 2003-2006
  • „Историјата на културата во Македонија “, темат „Театарот на почва на Македонија“, МАНУ, 2004-2007
  • „Екстракуликуларни активности во училишта со мешан етнички состав“, Европска агенција за реконструкција и развој, 2004-2006
  • Номад Академија реализаирана од Локомотива од Македонија; Фичо Балет,Словенија; Brain Store Project, Бугарија; STATION Service for Contemporary Dance, Србија; Tala Dance Center, Хрватска и Tanzelarija, Босна и Херцеговина, 2008-2010
  • „Македонско-хрватски врски“ ФДУ и Филозофскиот фаkултет од Загреб, Хрватска, 2010-2012
  •  Platform. East European Performing Arts Dictionary“,  мрежа на институции централна и јужна Европа, 2013 -2016
  • „ Македонско слоловенечки театарски врски(од 1990 до денес) “-  AGRFT, Љубљана и ФДУ, Скопје, 2016-2018
  • Билатерален проект „Унгарските уметници на македонската сцена“ – група независни истражувачи , Унгарска амбасада во Р. Македонија 2018-2020
  • „BalletWhere- Testing historical 3Dclassroom as an educational,collaborative and promotional space“, група независни истражувачи од Унгарија, Полска, Словачка и Македонија 2021-2023
  • Интернационален проект „“Уметност како сретство и цел. Музичка младина на Југославија (1954-1991) и музиката во социо-политички прилики во СФРЈ“ – Музиколошки институт САНУ, Филозофски факултет, Унвиерзитет во Љубљана, Музички факултет Унивезитет Јуриј Добрил, Пула и група независни истражувачи, 2019-2024

 Уреднички ангажмани:

  • Главен и одговорен уредник на меѓународното научно списание за изведувачки уметност ArsAcademica (2014,2015, 2017) и член на уредувачкиот одбор
  • Главен и одговорен уредник на зборникот Tradition and Transition. A Selection of Articles Developed from Paper Presentations at the First and the Second Symposia of the ICTM Study Group on Music and Dance of the Slavic World. Skopje:ICTM NC Macedonia, 2020
  • Член на уредувачкиот одбор на меѓународната публикација Dance, Narratives, Heritage, во издание ИЦТМ Групата за етнокореологија и Институтот за етнологија и фолклористика, Хрватска, 2016
  • Член на уредувачкиот одбор на меѓународното списание East European Ethnomusicology , Министерство за култура на Украина и Днепропетровска академија за музика „М. Глинка“, 2018
  • Член на уредувачкиот одбор на меѓународната публикација Muth, Ritual, Post-1989 Audiovisual Ethnographies, Blagoevgrad:University Publishing Hause “Neofit Rilski”, 2016
  • Член на уредувачкиот одбор на меѓународниот зборник New scores od Reasherch and Action во издание на ИЦТМ студиската група Музиката и танцот на Југоисточна Европа и Факултетот за музика, Универзитет за уметности, Белград,2014

 

Публикувани текстови и истражувања:

  •  „Жанровска структура на македонското балетско творештво“ во Прилози за историјата на македонскиот театар , Прилеп: Театролошка библиотека, 2000
  • „Аспекти на балетското образование“ во Основното музичко образование и националната музичка култура: Состојба и Перспективи, Скопје: Факултет за музичка уметност, Филозофски факултет и Институт за педагогија,2001
  • „Балетното обучение в Република Македония“ во Образование, София: Образование,2005
  • "Interkulturalisam and Dance" in Intercultural theatre Skopje: Faculty of Dramatic art,2005
  • "Building cultural identity through theatrical dance form" in Theatre and Identity Skopje:Faculty of Dramatic art,2006
  • „Македонскиот фолклор во делата на балканските кореографи“ во Македонски театар:балкански контекст, Скопје: ФДУ,2007
  • „Мултимедијални танцови жанрови“ во Театарот на почвата на Македонија ХХ век,  Скопје: МАНУ,2007
  • „Формирање и развој на современиот танцов театар “во Театарот на почвата на Македонија ХХ век, Скопје: МАНУ, 2007
  • „From  Meta-Cultural to the personal“ in The Art of Dance, ICC:Skopje, 2008
  • „Современата македонската музика во корелација со современите македонски танцови текови“ во  Музика,Скопје:СОКОМ, 2010
  • „Местото на хрватската кореографија во развојот на македонскиот танц“ во Makedonsko-hrvatske knjizevne, jezicne i kulturne veze , Rijeka:Filozofski fakultet,2011
  • „Македонските танцови идентификациски кодови“ во Спектар,  Скопје: Институт за македонска литература,2011
  • "Different Dance Educational Methods" in How do public presentations affect Perceptions and Practices of music and dance? Izmir:ICTM& Ege University,2011
  • „Methods of Ballet Education “ in Descover dance, Lisbon: HTML,2012
  • "Културната политика толкувана преку хрватско-македонските релации" во Кревко театарско паметење, ФДУ:Скопје, 2013
  • “Влијанието на општествениот контекст врз развој на танцовите обрасци преку примерот на кадрилот” во зборникот Кревко театарско паметење , Скопје:ФДУ, 2013
  • “Една историска конструкција за развој на современата танцова сцена во Македонија” во Regionalni elektronski časopis za medije i kulturu, Beograd (21.05.2013 )
  • „Identity Memory Constructs – Transition of Dance Body Idioms“ – Culture, Skopje: МIAN, 2013
  • “Culture, Boundaries and their Implementation in the Field of Dance", Skopje:ICTM, 2014
  • “Улогата на руската кореографија во конституирањето и развојот на македонскиот балет“ во зборникот Руско-македонско јазични, литературни и културни врски, Филолошки факултет, 2014
  • https://www.researchgate.net/publication/320208233_The_Work_of_Russian_Choreographers_in_Macedonia_Preserving_the_Ballet_Legacy
  • (Пост)модернизација на македонскиот танцов контест во списанието Ars Academica бр 2, ФМУ,ФДУ, 2014
  • „Narrativization of Macedonian tradicional dances “ in Dance, Narratives, Heritage ed. Elsie Ivancich Dunin, Zagreb: ICTM Study Group on Etnchoreology, Institute of Etnology and Folklore Research, 2015
  • “Популарната музика во танцовиот медиум на примерот на Македонија”, зборник трудови Традиција као инспирација, Академија уметности, Бања Лука, 2015
  • "The Russia-Serbia-Macedonia Route: Intercultural Communications in the book BEYOND THE EAST–WEST DIVIDE Balkan music and its poles of attraction, Belgrade: Institute of Musicology, Serbian Academy of Sciences and Arts (SASA)Department of Fine Arts and Music SASA, 2015
  • „Високото балетско образование како основа за квалитетна уметничка продукција“ во Ars Acadeica бр 3, Скопје : ФМУ,ФДУ,2015
  • “National Theatre: Characteristics, Influences,Distinguishing Features”во книгата „Platform East Europian Performing Arts Companion“ Lubin/Warsawa, Adam Mickiewicz InstituteCentre for Culture in Lublin, Institute of Arts of the Polish Academy of Sciences, 2016
  • “Перформативниот капацитет на танцовото тело” во Ars Acadeica, бр 4, Скопје : ФМУ,ФДУ,2016
  • „High School Graduation Quadrille – a Contemporary Dance Ritual“ in Muth, Ritual, Post-1989 Audiovisual Ethnographies Blagoevgrad:University Publishing Hause “Neofit Rilski”,2016
  • „The Work of Russian Choreographers in Macedonia. Preserving the Ballet Legacy” in Stephanos , Moscow: Philological faculty of Lomonosov, Russia, 2017
  • „Руската литература на македонската балетска сцена“ во Славистички студии 18, 2018, Скопје: Филолошки факултет
  • “From Yugoslav Ballet to Post-Yugoslav Contemporary Dance: Permutations in Collaborative Practices between Macedonian and Slovenian Dance Scenes” (authors Sonja Zdravkova Djeparoska and Aldo Milohnić) in Amfitater and Ars Academica, Ljubljana:Slogi, FMU and FDU , 2018
  • “Folklore, Dance in the Context of Modeling Ideological Messages” in RES HUMANITARIAE XXIV, Klaipeda University, Lithuania,
  • https://repository.ukim.mk/handle/20.500.12188/6113018
  • „Reflection on dance theatre : Insights and parallels“во Ars Academica
  • https://www.researchgate.net/publication/343787732_REFLECTIONS_ON_DANCE_THEATRE_INSIGHTS_AND_PARALLELS7, 2019
  • „Унапредување на врските помеѓу Mакедонија и Унгарија во културата“ во Macedón tudományos és kulturális közlemények
    Macedón Füzetek, Budapest:DEBRECENI EGYETEM NÉPRAJZI TANSZÉK, 2019
  • "Macedonian Cultural Plurality at the Crossroads of the Balkans: Drama, Music and Dance" Arts, part of the Special Issue Balkan Music: Past, Present, Future, Arts, Switzerlan
  • https://doi.org/10.3390/arts9030085d
  • Performativity in Protests, In the Examples of Activist Groups in Macedonia” in Tradition and Transition. A Selection of Articles Developed from Paper Presentations at the First and the Second Symposia of theICTM Study Group on Music and Dance of the Slavic World, ICTM NC Macedonia, 2020
  • "Determination of the Basic Semiotic Units in the Field of Dance" in ZBORNIK PRISPEVKOV Z DOGODKOV V ORGANIZACIJI AMEU AK ADEMIJE ZA PLES V LETIH 2018 IN 2019 Zbornik prispevkov z recenzijo,Maribor:Alma Mater Press, 2020 
  • DOI:10.5281/zenodo.4294880
  • "Dancing Body as a Social Replica" in Asian Journal of Interdisciplinary Research, 4(1), 58-64, 2021https://doi.org/10.34256/ajir2116
  • MACEDONIAN BALLET REPERTOIRE ANALYSIS -LAYER OF CLASSICAL BALLET PRODUCTION in Macedón Tudományos és Kulturális Közlemények Vol 4 N. 1 2021  DOI:10.5281/zenodo.5457269
  • Performance and Religion: Dancing Bodies in Macedonian Orthodox Fresco Painting, Arts Arts 2021, 10(4), 88; https://doi.org/10.3390/arts10040088
  • Балетското наследство: класификација, состав, карактеристики, зборник Руски јазик, литература и култура:минато, сегашност, иднина 3. Скопје:УКИМ  DOI:10.5281/zenodo.6046061

 Учество на симпозиуми, конгреси и конференции:

  1.  Cимпозиум „Прилози за историјата на македонскиот театар“ Македонски театарски фестивал „Војдан Чернодрински“, Прилеп, 2000
  2. Конгрес "Dance today", CID UNESCO, Skopje: 2003
  3. Конгрес „Чехов и ние“, Македонски театарски фестивал „Војдан Чернодрински“, Прилеп, 2004
  4. Симпозиум „80 години театарски и музички живот во Штип“, Центар за култура „Ацо Шопов“, Штип, 2004
  5. Конференција "Intercultural theatre", ФДУ,Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје, 2005
  6. Конференција "Theatre and Identity", ФДУ, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“Скопје, 2006
  7. Конференција "The Balkan peninsula as a Musical Сrossroad",  ICTM,  SOKOM,Струга, 2008
  8. Симпозиум How do public presentations affect Perceptions and Practices of music and dance? ICTM Study group on Music and Dance in Southeastern Europe, Измир, Турција 2009
  9. Трет симпозиум „Хрватско-македонски книжевни, јазични и културни врски“ Филозофски факутет во Ријека,  Хрватска, 2011
  10. Mеѓународен научен симпозиум „Македонскиот идентитет: литература, јазик, историја, култура“,  Институт за македонска литература, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, Скопје, 2011
  11. Интернационалната конференција за танц, FMH, Универзитетот во Лисабон, Португалија, 2011
  12. Трет меѓународен симпозиумот ICTM Study group on Music and Dance in SoutheasternEurope, ICTM, Берово, 2012
  13. Научна трибина „Театарот и новите форми “,  театарски фестивал „Војдан Чернодрински“, Прилеп 2012
  14. Меѓународна конференцијата „Изведувачките уметности, образованието, мобилноста, излевањето и прекуграничната соработка во Србија и Македонија“,  Локомотива, Скопје и Пер Артс од Нови Сад, 2012
  15. V Македонско - руска научна конференција Филолошкиот факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“,  Охрид, 2012
  16. Bеyond the East-West Divide:Rethinking Balkan Music`s Poles of AttractionСрпска академија на науки и уметности,  Белград, Србија, 2013
  17. I ва меѓународна конференција „Socialism on the bench “, Универзитет „Јуриј Добрил“ Пула, Хрватска, 2013
  18. „Етномузикологија, композиција и педагогија“Академијата за музика на Универзитетот во Бања Лука, БиХ,2014
  19. “Dance and narratives”  ICTM, Study group on Ethnochoreology, ICTM,Корчула, Хрватска, 2014
  20. „Медиуми – теорија и практика“, ЦККС, Скопје, 2014
  21. ”Popular culture: Reading from below”, МАНУ, Скопје, 2014
  22. “Nationalism in Music in the Totalitarian State” Унгарска академија за науки и уметности, Будимпешта, Унгарија, 2015
  23. „Музичкото наследство на социјалистичките држави: Ревидирање на наративите во повоениот период“ Српска академија на науки и уметности, Белград, Србија, 2015
  24. IIра меѓународна конференција „Socialism on the bench “, Универзитет „Јуриј Добрил“ Пула, Хрватска,2015
  25. Петти меѓународен симпозиум ICTM Study group on Music and Dance in Southeastern Europe, Благоевград, Бугарија,2016
  26. Шеста меѓународна конференција за танц и изведувачки уметности Њујорк универзитет (NYU), Њујорк, САД,2016
  27. Прв симпозиум на студиската група на ICTM за Музика и танц на славјанскиот свет , Словенечка академија на науки и уметности, Љубљана, Словенија,2016
  28.  „Современите предизвици на перформативноста“ Факултет за драмски уметности, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“,Скопје,2016
  29. „Едукација, традиција, современи тенденции“ ФМУ, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, Скопје,2016
  30. VII Македонско-руска научна конференцијa,  Филолошки факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“,  Скопје, 2017
  31. „Музиката и поединецот“, СМЕ,СОКОМ, Струга,2017
  32. “The Future of Music History”  Српска академија на науки и уметности, Белград,2017
  33. XIX Меѓународен симпозиум „Традицијата и современоста во фолклорот на балканските народи“ Институт за фолклор „Марко Цепенков“, Скопје, 2017
  34. Меѓународна конференција „ Theatre between politics and policies – new perspective “, Факултет за драмски уметности, Белград,2018
  35. Светски конгрес на Интерационалната федерација за театарски истражувања „Theatre, Nation and Identity: Between Migration and Stasis“,  ИФТР, Белград,2018
  36. Втор симпозиум на ICTM Музика и танц на славјанскиот свет, Скопје, 2018
  37. Интернационална конференција „Традиционалната музика и танц во современите култур(и)“, Факултет за уметности, Нитра, Словачка,2018
  38. Билатерална конференција „Македонско-словенечки театарски врски“, Скомрахи, ФДУ, Скопје,2018
  39. Меѓународнен научен собир „Културата на распродажба: Конзумеризмот и комерцијализацијата на културните продукти“,Институт за македонска литература, Скопје,2018
  40. 7ма меѓународна конференција „All about people:Future fit“  ECM, Марибор, Словенија,2019
  41. Meѓународена конференција “The Tunes of Diplomatic and Music Notes. Music and Diplomacy in Southeast Europe” (19th-21st Century)САНУ, Белград 2019
  42. 45та Светска конференција на ICTM, Чулалонгкорн универзитет, Бангкок, Тајланд, 2019
  43. Меѓународен мултидисциплинарен симпозиум „Sound, Ѕong and Politics“, Музиколошки институт, Словенечка академија на науки и уметности, Љубљана, Словенија, 2019
  44. IVта меѓународна конференција „Socialism on the bench “, Универзитет „Јуриј Добрил“ Пула, Хрватска, 2019
  45. Трибина „Традиција Нова 4“, Ужице, Србија, 2020
  46. III Меѓународна конференција „Руски јазик, литература и култура: минато, сегашност и иднина“, Рускиот центар при Универзитетот „Св.Кирил и Методиј“, 2021
  47. Vта меѓународна конференција „Socialism on the bench “, Универзитет „Јуриј Добрил“ Пула, Хрватска, 2021
  48. "Традиција Нова 5", Ужице, Србија, 2021
  49. International Conference on Applications of Virtual Reality in Performing Arts, Ohrid, 2022
  50. СМЕ , СОКОМ, Струга ,2022
  51. Скопмрахи, ФДУ, Скопје 2022
  52. 11th Macedonian-North American Conference on Macedonian Studies (MNACMS) Arizona State University, Темпи, Аризона, 2022. 
  53. Симпозиум „Предизвици во културата, уметност во време на ковид“, ФМУ,Скопје 2022
  54. Конгрес „Music as a Means of Cultural Diplomacy of post-Yugoslav Small Transition Countries: Lessons learnt, Future challengeѕ“, Факултет за социјални науки, Универзитет во Љубљана, 2022

Награди:

 Државна награда„Гоце Делчев“  за колективен проект ЦД ром „Театарот на македонска почва“  2003

Општинска награда „Феникс“ за воспитно-образован дејност 2021

DEBRECENI EGYETEM NÉPRAJZI TANSZÉK